Glaucoom

Glaucoom veroorzaakt een progressief gezichtsverlies dat begint in het perifere zicht, en langzaam uitbreidt naar het centrum. Het gezichtsverlies is blijvend en onomkeerbaar. Zonder behandeling kan deze ziekte blindheid tot gevolg hebben. Bij vergevorderd glaucoom wordt het besturen van voertuigen moeilijk en gevaarlijk. Ook lezen wordt bemoeilijkt omdat het gezichtsveld vernauwd is.

De ziekte

Glaucoom is een aantasting van de oogzenuw. Glaucoom bestaat in twee vormen: chronisch glaucoom, de vorm die het vaakst voorkomt, en acuut glaucoom. Hoewel glaucoom meestal voorkomt bij mensen ouder dan 45 jaar, kan de ziekte op elke leeftijd optreden, ook bij de geboorte.

Het voorste deel van het oog (tussen de hoornlaag en de ooglens) is gevuld met oogvocht, dat continu wordt aangemaakt en afgevoerd. De oogdruk 
is het resultaat van het evenwicht tussen die aanmaak en afvoer. Wanneer de afvoerkanaaltjes vernauwen of verstopt geraken, neemt de oogdruk toe. Die drukverhoging vervormt de papil en tast de oogzenuw aan (die de informatie van het oog doorstuurt naar de hersenzones die de informatie omzetten in beelden). Dat is de meest voorkomende vorm van glaucoom. Er bestaan nog andere vormen, met uiteenlopende oorzaken.

De symptomen

• Chronisch glaucoom is een sluimerende aandoening. Chronisch glaucoom blijft lange tijd onopgemerkt omdat het pijnloos is en aanvankelijk geen merkbare visuele hinder oplevert. In een gevorderd stadium worden het gezichtsveld en de gezichtsscherpte aangetast.
• Acuut glaucoom vergt een snelle medische interventie. De oogdruk neemt plots toe, de patiënt heeft pijn in het oog. Het zicht wordt snel troebel. Wanneer deze vorm van glaucoom niet snel wordt behandeld, kan het leiden tot onomkeerbare blindheid.

De behandeling

Chronisch glaucoom dat vroegtijdig wordt opgespoord en goed wordt behandeld, verergert meestal niet. Meestal is er toch een trage achteruitgang. Het zicht en het gezichtsveld blijven stabiel omdat de druk in het oog wordt verlaagd. Om die druk in het oog laag te houden, moet men alle dagen druppeltjes in het oog doen. In plaats van of als aanvulling bij de druppels kan de arts ook een laserbehandeling voorschrijven. Hij maakt dan microscopische gaatjes in de oogvochtkanaaltjes, zodat het vocht beter kan afvloeien. Wanneer druppeltjes of een laserbehandeling geen resultaten opleveren, wordt een operatie overwogen. De arts maakt dan een kleine opening in de oogbol, zodat het overtollige oogvocht onder het bindvlies kan worden afgevoerd.

Acuut glaucoom is een spoedeisende aandoening, waarvan de behandeling in eerste instantie medicamenteus is en daarna een operatie door iridotomie met laser, die poliklinisch wordt uitgevoerd. Glaucoom dat onbehandeld blijft, kan leiden tot volledige blindheid.

Voorzorgsmaatregelen 

• Om de twee jaar een oogarts raadplegen vanaf 40 jaar, vooral wanneer er glaucoom in de familie voorkomt
• Tabak, alcohol en koffie verhogen het risico op beschadiging van de oogzenuw