Braille: tastbare revolutie in schrift

Amper 15 was Louis Braille (1809-1852) toen hij een universeel schrijfsysteem voor blinde personen ontwierp, gebaseerd op een combinatie van 1 tot 6 reliëfpunten in 2 kolommen van 3 punten. Naar aanleiding van Wereldbrailledag op 4 januari, trekt Manneken Pis niet enkel zijn kostuum van Louis Braille aan, maar blikken wij ook terug op hoe Louis tot zijn uitvinding is gekomen.

Op 3-jarige leeftijd sloop Louis de werkplaats van zijn vader binnen, speelde er met gereedschap en verloor zo 1 oog. Het andere raakte geïnfecteerd en hij werd blind. Ondanks zijn handicap wilden zijn ouders hem een goede opleiding geven. In die tijd leerden blinde leerlingen in het Instituut voor Jonge Blinden in Parijs lezen en schrijven met behulp van letters in reliëf. Deze door Valentin Haüy ontworpen methode was weinig doeltreffend. In 1821 testten Louis Braille en zijn medeleerlingen de ‘sonografiecode’ van Charles Barbier (1767-1841), die klanken weergeeft door middel van 12 reliëfpunten. Het was een succes: de punten waren veel makkelijker te lezen en te schrijven dan de reliëfletters. Maar er waren ook nadelen: het schrift was fonetisch en volgde de spellingsregels niet. Bovendien kon je met de sonografie geen leestekens, getallen, rekenkundige symbolen en muzieknoten neerschrijven. Tot slot konden de letters tot twaalf punten tellen, waardoor ze te hoog waren om met de vinger gelezen te worden.

“Dat kan beter”, dacht de jonge Louis, en hij probeerde in zijn vrije tijd het systeem van Barbier te perfectioneren. In 1825 stelde hij aan de directeur van het Instituut de eerste versie van zijn systeem voor. Twee jaar later werd een eerste document omgezet en het resultaat was bevredigend: braille was geboren.

Dankzij deze geniale methode hebben miljoenen blinde personen ook vandaag, 150 jaar later, toegang tot geschreven informatie, zelfs via de nieuwste technologieën. Dankjewel, Louis!