Hulp onderweg
De weg op gaan als blinde of slechtziende persoon is soms een hele opgave. Zelfs al is je aandacht gericht op wat je hoort en voelt, er zijn nog steeds veel prikkels in het verkeer die je niet of te laat oppikt. Gelukkig bestaan er hulpmiddelen en manieren om je zelfstandig op weg te helpen!
De mobiliteitsstok
49 % van de personen met een visuele handicap verplaatst zich met een witte stok, bij blinde personen is dat zelfs 3 op 4. Bij de Brailleliga stellen we op basis van een mobiliteitsbalans een trainingsprogramma op van ongeveer 6 maanden tot een jaar om iemand een mobiliteitsstok te leren gebruiken. Er valt veel aan te leren: hoe de stok vasthouden, in een rechte lijn leren lopen, veranderen van richting, afstanden leren inschatten, obstakels leren herkennen en opmerken, kruispunten leren oversteken door verschillende soorten geluiden te leren detecteren. Je moet ook de verschillende types ondergrond herkennen, een bus leren nemen, door de poortjes van de metro leren gaan, een aantal routes aanleren die ze veel nemen... Het vraagt veel herhaling en oefening. Hoe meer uren ervaring met stoklopen iemand heeft, hoe meer de witte stok een echt verlengstuk wordt en hoe beter en veiliger de persoon zich zelfstandig kan verplaatsen.
Blindengeleidehond
Een blindengeleidehond kan een extra aanvulling zijn op de witte stok, om je zekerder te voelen tijdens verplaatsingen. Maar die is niet zomaar voor iedereen: de aanvrager moet al een zekere vorm van zelfstandigheid hebben, mobiliteitslessen gevolgd hebben en zich zelfstandig kunnen verplaatsen met een witte stok. 6 % van de personen met een visuele handicap heeft een blindengeleidehond, bij blinde personen 22 %.
Een hond wordt natuurlijk niet zomaar een blindengeleidehond. Zij doorlopen een hele opleiding om hun toekomstige baasje zo goed mogelijk te kunnen assisteren. En anderzijds gebeurt het toekennen van een blindengeleidehond ook niet zomaar. Wanneer een persoon met een visuele handicap zich wenst te verplaatsen met behulp van een blindengeleidehond, dient die eerst een hele procedure te doorlopen.
Fietsen
Wanneer autorijden niet meer kan, lijkt de fiets een voor de hand liggend alternatief, dat ook aan terrein wint bij blinde en slechtziende personen. 17 % van de respondenten van onze enquête geeft aan dat ze met de fiets of tandem rijdt (t.o.v. 10 % in 2013).
Maar als bestuurder van een fiets draag je natuurlijk wel een verantwoordelijkheid in het verkeer. Daarom volgden onze medewerkers van de Dienst begeleiding en hulp in het dagelijks leven een specifieke opleiding om slechtziende personen mobiliteitsadvies te kunnen geven over fietsen. Indien je doorverwezen wordt na een onderzoek door een revalidatie-oogarts, kunnen zij je adviseren wat er haalbaar is en hoe je zo veilig mogelijk met de fiets kan rijden tijdens een testrit.
Om blinde jongeren tussen 12 en 18 jaar de mogelijkheid te bieden om zelfstandiger door het leven te gaan, biedt de vzw Dogs4blind de mogelijkheid om een blindengeleidehond te verwerven. Zij brengen de jongeren in contact met de Fondation Frédéric Gaillane, een erkende hondenschool in Frankrijk met de nodige infrastructuur en een eigen kweekprogramma. Zij richten zich specifiek op de leeftijdscategorie waarin kinderen stilaan volwassenen worden en ze de echte wereld leren kennen. In België zijn er niet heel veel jongeren onder de 18 jaar met een hond, daar wil Dogs4Blind dus verandering in brengen om hen in deze cruciale levensfase een extra steun te geven op weg naar zelfstandigheid.